آرزو داریم فرزندانی نابغه داشته باشیم ( قسمت اول )
غلامحسین ریاحی
آیا می توان نبوغ را در فرزندتان بیدار کرد ؟
هنگامی که نوزادی به دنیا می آید ، معجزه خلقت یعنی مغز در وجود او متجلی می شود . این موهبت الهی ، چاه بی تهی است که فرزندتان می تواند برای سیراب کردن عطش ابدی اش برای دانستن از آن آب بکشد . اندامی است که کودک از طریق آن می تواند هزاران راه ممکن برای رسیدن به رویاها ، تصورات و آرمان ها ی خود کشف کند .
نابغه در فرهنگ وبستر چنین تعریف شده است :
کسی که توانایی فطری ذهنی ، یا استعدادی منحصر به فرد داشته باشد ، کسی که روحیه او الهام بخش ، یا زندگی بخش یک قوم باشد ، کسی که والاترین استعدادهای ذهنی به صورت موهبت به او اهداء شده باشد .
در فرهنگ آکسفورد نبوغ چنین تعریف شده است :
روح حافظ شخص ، مکان یا سازمان ، استعدادی طبیعی ، عطیه خاص ذهنی ، استعداد ذهنی غریزی و خارق العاده که در خدمت تخیل ، خلاقیت یا اختراع قرار گیرد .
هر انسانی در خود « استعدادی ذاتی » و « توانی منحصر به فرد » دارد . هر کودکی با مغزی به دنیا می آید که از نظر علمی توان بالقوه داشتن « والاترین استعدادهای ذهنی » و « موهبت های خاص ذهنی » و همچنین « استعدادهای غریزی ، خارق العاده ، تخیلی ، خلاقانه و مخترعانه » را دارد در توصیف معنوی تر « روح حافظ » مترادف با « فرشته نگهبان » ، مادر خوانده پریا ، راهنما ،کمک غیبی یا الهام و ... و نبوغ است .
کودک هر انسانی ، منحصر به فرد است و می تواند مانند یک نابغه بدرخشد . اگر با عشق از او حمایت کنید و باورش کنید ، هرگز دچار احساس کمبود و حقارت که مانع موفقیت است ، نخواهد شد . در عوض خود دوستی و اعتماد به نفس در او تقویت خواهد شد که هر دو از لوازم آزاد کردن آن توان بالقوه بسیار مهم یعنی نبوغ درون است که هنوز دست نخورده است .
با تقویت خود دوستی و اعتماد به نفس در کودک زمینه های آزاد شدن توان بالقوه بسیار مهم یعنی نبوغ درون که هنوز دست نخورده است مهیا می شود .
اگر شما فرزندتان را باور کنید ، او نیز خود را باور خواهد کرد . فرزند شما از همین حالا هم از تیز هوشی فطری برخوردارست . زیرا استعداد داشتن قدرت ذهنی خارق العاده بالقوه در مغز وجود دارد . کودک شما از توان بالایی برای اختراع کردن برخوردارست و موهبت داشتن ذهنی با تخیلات و خلاقیت های رنگی و قوی به او عطا شده است . اعتماد ، حمایت ، داده های ذهنی ، اعتقاد شما به فرزندتان امکان می دهد همه این ویژگیها را با موفقیت بروز دهد .
با بی اعتقادی به فرزند ، نبوغ را از درون تخریب می کنید . برعکس ، با اعتقاد راسخ نسبت به فرزندتان ، مانند خورشید خواهید شد که نور خود را بر غنچه ای می تاباند تا آن را به گلی شکفته مبدل کند .
برای بروز نبوغ در فرزندتان به سه عامل زیر توجه کنید :
باور کنید که شما می توانید نبوغ را فرزندتان بیدار کنید .
باورکنید که فرزندتان توان آن را دارد که یک نابغه شود .
هر گز اجازه ندهید به فکرتان خطور کند و هرگز ابراز نکنید که فرزندتان کم هوش و کم استعداد است .
اگر این سه عامل کلیدی را در ذهنتان حک کنید ، برای انجام ماجرایی بسیار مهم آماده اید :
بیدار کردن نبوغ در فرزندتان
در جهت نبوغ کودک نوپایتان باید چهار قدم را بردارید :
شرایط هدایت کننده ایجاد کنید
گل در خاک مناسب و شرایط زیست محیطی مناسب رشد می کند . فرزند آدمی نیز در شرایط هدایت کننده و مناسب گل می کند .
همواره راهنمایی کنید
دستور ندهید .کودک نسبت به لحن صدای شما بسیار حساس است . آهنگ صدای خود را چنان تنظیم کنید که ملایم و ترغیب کننده باشد . اگر فرزندتان فشاری احساس کند ، هرگز به نتایج دلخواه نخواهید رسید .
یادگیری باید برای فرزندتان تجربه ای لذتبخش باشد . اگر احساس کند یادگیری را به او تحمیل کرده اند، دیگر لذت بخش نخواهد بود .
صبور باشید نه متوقع
روانشناسان کودک دریافته اند که کودک تا سن شش سال و گاه بیشتر، به هر موضوعی نمی تواند بیشتر از دو دقیقه توجه کند . یعنی کودک پس از دو دقیقه حواسش از کاری که شما می کوشید او را به آن مشغول کنید پرت می شود و سرگرم بازی با عروسک خود می شود و مجبورش نکنید به انجام کار مورد نظر شما ادامه دهد زیرا فقط باعث آزار او می شود .
دانش را به همراه عشق هدیه کنید
والدین مانند همه انسانها ، میل به ابراز اشتیاق و تعصب بیش از حد دارند و لذا گاهی خود و فرزندانشان را تحت فشار بیش از حد قرار می دهند . ممکن است وقتی مشتاق و حتی نگران بیدار کردن نبوغ در فرزندتان هستید یک عامل حیاتی را فراموش کنید و آن شادی فرزندتان است .
همواره دانش و تشویق خود را به همراه عشق و مهربانی تفویض کنید . زیرا نبوغ باید برای کودک یک موهبت باشد نه یک تحمیل .
فرد نابغه می تواند به کمک قدرت دانش پیشرفته ، استعدادهای طبیعی پرورش یافته و اعتماد به نفس ، بر رویدادها تاثیر بگذارد و سرنوشت خود را به دست گیرد . اگر از سنین پایین به کودک آموزش داده شود تا استعدادها و مواهب خاص و منحصر به فرد خود را پرورش دهد ، به او حق انتخاب و سلطه بر سرنوشت خودش داده می شود .
مثلا مادری را می شناسم که از هر فرصتی برای آموزش فرزندش استفاده می کند ، به هنگام غذا ، زمانی که کودک با بلوک هایش بازی می کند ، موقع تماشای فیلم ، در هنگام حمام کردن و ...
مادر با در اختیار قرار دادن هر فرصتی برای یادگیری دختر ، احساس طبیعی را در ذهن او تقویت می کند که یادگیری و مطالعه و تحقیق ، بخشی از نفس زندگی هستند . این آموزش گرانبهایی است که کودک با آن رشد می کند !
این کودک اکنون یازده ساله است . از نظر بازی با دوستان و انجام تکالیف درسی هر دو به یک اندازه لذت بخش هستند . من تضمین می کنم که این کودک همچنان که بزرگتر شود و با مطالعات سنگین تر و ضروری تر مواجه شود ، هرگز دچار افسردگی پیش از امتحانات و یا احساس رنج آور « مجبورم درس بخوانم » نخواهد شد .
تا زمانی که همه والدین نفهمند که مغز همه کودکان موهبتی الهی است و می تواند به یک مغز نابغه مبدل شود ، جامعه همچنان تعداد انگشت شماری « مورد مکشوف » را ستایش خواهد کرد و اکثریت را نادیده خواهد گرفت ، چه ثروت گرانبهایی که به هدر می رود .