سفارش تبلیغ
صبا ویژن

مرکز خدمات مشاوره ای طلوع زندگی

ارتقاء سلامت خانواده

فایده آموزش مهارت حل مساله

افراد در طول زندگی بارها با مشکلاتی رو به رو می‌شوند که نیاز به اتخاذ تصمیم و عمل مناسب دارد ‌اما آنها غالبا نمی‌توانند‌ آن را به خوبی‌ انجام داده و یا اساسا راه حل‌‌‌‌های نادرستی را ‌انتخاب می‌کنند که به شکست منتهی می‌شود . برای مثال در مورد ‌انتخاب رشته تحصیلی ، شغل یا انتخاب همسر و   ...

 

یکی از روش‌‌‌‌هایی که با آموزش آن می‌توان‌ افراد را در برخورد با مسائل و مشکلات یاری داد ، مهارت حل مساله است  .

 

آموزش ‌این مهارت به افراد موجب می‌شود که‌آنها مسلح به سلاح تفکر و روش‌هایی ، شوند تا در شناخت و حل مشکلات و‌ انتخاب راه حل‌‌های ، مناسب در موقعیت‌های مختلف موفق شوند  .

 

مطابق یک ضرب المثل ، اگر به فردی یک ماهی بدهی ، یک وعده از غذای او را تامین کرده‌ای اما اگر به او ماهی‌گیری یاد بدهی ، غذای یک عمر او را فراهم کرده‌‌ای .

 

اگر شرایط و امکانات حل مساله در سنین پایین فراهم شود ، به کودکان یاد می‌دهد که از راه تعامل با محیط ، قدرت ابتکار ، خلاقیت ، حس همکاری و تلاش و استقلال طلبی در‌ آنها افزوده شود . از راه‌ ایجاد توانایی حل مساله در افراد می‌توان‌ آنها را برای مقابله با وضعیت متغیر زندگی امروزه و موقعیت‌های تازه آماده کرد

مقایسه افرادی که از توانایی فوق برخوردارند با افرادی که فاقد ‌این توانایی هستند ، نشان می‌دهد که نوجوانان دسته اول در مقابل استرس‌‌های شدید ، تعارض و ناکامی ، مقاوم‌تر و در مواجهه با مشکلات ،‌ آنها را بهتر حل کرده و از قوه تفکر و‌ اندیشه خود به خوبی استفاده می‌کنند و به ندرت احساس ناکارآمدی و یاس می‌کنند ، به خصوص در عملکردهای درسی و تحصیلی موفقیت بیشتری کسب می‌کنند . اما نوجوانان دسته دوم در مقابل مشکلات ، به راحتی تسلیم شده و توانایی مقابله صحیح و منطقی را از دست داده و به دلیل احساس پوچی و ناتوانی‌های مکرر ، درمانده می‌شوند و حتی زمانی که برای جبران شکست ، موقعیت و فرصت مجدد داشته باشند ، چون پذیرفته‌اند که ناتوان از حل مشکل هستند ، از حل ساده‌‌ترین مساله هم عاجز می‌شوند.

 


روش‌‌‌‌های آموزش مهارت حل مساله  

برای اجرای ‌این آموزش می‌توان از دو روش کلی در کلاس‌‌‌‌های درس استفاده کرد : روش مستقیم و روش غیر مستقیم  .

 

روش مستقیم

در روش مستقیم : معلم ، اول باید هدف را روشن کند تا برای فرد ‌انگیزه حل مساله را به وجود آورد . در ‌این روش در کلاس ، مساله‌ای را که به یکی از مفاهیم درسی مرتبط است ، طرح و سپس از نوجوان ، نظر خواهی می‌‌کنند .

 

برای مثال معلم می‌پرسد : محاسبه محیط و مساحت احجام به چه دردی می‌خورد؟ یا مساله ممکن است اساسا به زندگی مربوط باشد نظیر ‌اینکه ، فردی 10 روز فرصت دارد تا‌ انتخاب رشته کند  .

 

در مرحله اول فهرستی از فعالیت‌‌‌‌های نوجوانان تهیه و سپس ویژگی‌های مساله را همراه دانش آموز بررسی و احتمالا پاسخ‌‌‌‌هایی هم دریافت می‌شود . در مرحله سوم از بحث‌های گروهی که با هدایت معلم‌انجام می‌گیرد ، به منظور تشویق افراد به مطالعه عمیق و ارائه پاسخ ، استفاده می‌شود  .

 

هدف تقویت و تشویق یادگیرنده و کشف اطلاعات‌ آنهاست . در مرحله بعدی جمع آوری اطلاعات و مرحله پنجم نتیجه گیری است . نوجوانان از مباحث و نتایج یادداشت برداری می‌کنند .

 

روش غیر مستقیم

در روش غیر مستقیم : معلم با طرح یک یا چند سؤال ، مساله را به نوجوانان ارائه و از آنها نظرخواهی می‌کند و با استفاده از پیشنهادهای‌ آنها ، فعالیت درسی را دنبال می‌کند .

 

 

 


مقدمه

ما هر روز با مسائل زیادی مواجه می‌شویم که بعضی ساده و بعضی پیچیده هستند  .    در برخورد با ‌این مسائل ، اگر یاد نگرفته باشیم که چگونه به روشی درست و منطقی ، آنها را پشت سر بگذاریم ، مشکلات ساده هم تبدیل به استرس‌های جدی می‌شوند  .

 

این مسائل متفاوت هستند . ‌اینکه با دوستان و اطرافیان خود چه‌طور ارتباط برقرار کنیم ؟ چه ‌طور مسوولیت‌‌های جدید را قبول کنیم ؟ چه‌طور تصمیم بگیریم ؟ چه‌طور با ‌ترس ، ناکامی ‌و فشار‌های روانی مقابله کنیم و ...

 

رفتار کردن در ‌این موقعیت‌ها نیاز به یادگیری دارد . یعنی باید چگونه رفتار کردن را آموخت و تمرین کرد . نتایج بررسی‌ها گواه ‌این است که مهم نیست افراد در زندگی با مشکل ، دردسر و گرفتاری مواجه شوند بلکه مهم آن است که در مواجهه با‌ این موقعیت‌‌‌‌‌ها بتوانند به شیوه‌ای درست ، رفتار کنند.

 

 

توانایی حل مساله به ما کمک می‌کند که مسائل زندگی خود را به شکل مطلوب حل کنیم . اگر مسائل مهم زندگی حل نشده باقی بمانند سلامت روانی و جسمانی ما تهدید می‌شود.