عوامل تهدید سلامت خانواده ( قسمت 2 )
مرکز خدمات مشاوره ای طلوع زندگی
ابهام و افراط در انتظارها
بطور معمول مشخص کردن انتظارها در روابط باعث معین شدن وظایف و حدود روابط افراد مى شود . در خانواده هایى که انتظارهاى متقابل زن و شوهر تصریح نشده است ، روابط آنان آسیب پذیر است و دقیقاً نمى دانند نسبت به یکدیگر چه وظایفى به عهده دارند .
مسائل اقتصادى و مالى
زندگى زناشویى بر پایه اشتراک بنا شده است . از این رو به کار بردن عبارت هایى از قبیل مالِ من ، جهیزیه? من ، مالِ تو و نظایر آن پایه اشتراک را متزلزل و به تفرق و جدایى تبدیل مى کند . زن و شوهر جوانِ آگاه و بصیر روى این عبارتها خط بطلان مى کشند و آنها را به مالِ ما ، مسأله? ما و مشکل ما تبدیل مى کنند . پیوندهایى که برپایه? انگیزه هاى مادى و ثروت زن یا شوهر پى ریزى شده ، پس از مدتى از هم مى گسلد و بنیاد خانواده را متلاشى مى کند .
موانع فرهنگى و طبقاتى
گاه فرهنگ زن یا مرد به لحاظ عدم تناسب یا تضاد ، سلامت خانواده را تهدید مى کند . براى مثال ناهماهنگى فرهنگى و طبقاتى زن و شوهر ( مانند فرهنگ شهرى در مقابل فرهنگ روستایی) گاهى باعث تهدید بنیاد خانواده مى شود . از سوى دیگر گاه به علت شهرنشینى و صنعتى شدن بنیاد ارزشها سست مى شود ؛ افراد به تعهدات اخلاقى و ارزشهاى حاکم مقید نیستند و این مسأله موجب مى شود زن و شوهر در ظاهر زیر یک سقف با یکدیگر زندگى کنند ، امٌا روح آنها از همدیگر فاصله داشته باشد . هوسرانى و ازدواج مجدد
عامل دیگرى که سبب آسیب زایى خانواده مى شود تنوع طلبی ، هوسرانى و ازدواج مجدد زن یا شوهر است . شوهر یا زن به فرمان احساسات خود با زن یا مرد دیگرى ارتباط نزدیک برقرار مى کند و رابطه? خود با همسر قبلى را سست مى نماید .
سوءتفاهمها و سوء ارتباطات
مهمترین عامل آسیب پذیرى خانواده ، بروز سوءتفاهم ها و سوء ارتباطات است . بنابراین هریک از زن و شوهر به سهم خود مسؤولیت دارند که از بوجودآمدن سوءتفاهم ها و سوءارتباطات پیشگیرى کنند و در اولین فرصت ممکن به حل و فصل آنها بپردازند . زیرا سوءتفاهم ها و سوءارتباطات بصورت یک فرایند مخرب و پیشرونده عمل مى کنند .
انتقام گیرى و بهانه جویى
انتقام گیری ، بهانه گیرى و عیب جویى از مهمترین عوامل آسیب زایى خانواده و روابط زن وشوهر بشمار مى آیند . طرح مکرر دلخورى ها ، نقاط ضعف و نارسایى ها ، ساختمان روابط زناشویى را تهدید و تخریب مى کند .
سلطه گرى زن یا شوهر
خانواده ، کانون محبٌت ، آزادی ، تفاهم و مشورت است . هرگاه روش شوهر یا زن در زندگى مشترک سلطه جویى و سلطه گرى باشد و هرکدام بخواهند نظرات خود را به اعضاى خانواده تحمیل کنند ، فضاى خانواده به یک فضاى استبدادى و نامطلوب تبدیل مى شود . در چنین فضایى شوهر یا زن مرتب به دیگران دستور مى دهند ، امر و نهى مى کنند و هنگام بروز یک رفتار نامطلوب ، اعضاى خانواده را تهدید مى کنند و یا اجازه? صحبت به دیگران نمى دهند .
بى نظمى و عدم مسؤولیت در آمدن به خانه
یکى از عواملى که کانون مقدس خانواده را تهدید مى کند ، بى نظمى در آمدن به خانه به ویژه از طرف شوهر است . شوهرى که ساعت هاى متوالى زنش را تنها در خانه رها مى کند و وقت خود را با دوستان مجرد خود به خوشگذرانى مى گذراند ، موجب مى شود روابط خانوادگى اش مخدوش گردد .
سایر موارد
درمیان عواملى که سلامت خانواده را تهدید مى کنند ، عوامل گوناگونى وجود دارد که بر شمردن همه آنها کارى بسیار دشوار است و به طورکامل نمى توان آنها را مورد بحث قرار داد . لذا بطور اختصار باید عوامل زیر نیز مورد توجه قرار گیرند :
بداخلاقى و عدم تحمل اخلاق یکدیگر . ( عدم توافق اخلاقى )
افراط و تفریط در نظم و انضباط .
کار و اشتغال بیش از حد .
عدم تعادل روانى و عاطفی .
خودپسندى ها و خودخواهى ها .
عدم آشنایى و رعایت حقوق یکدیگر .
ازدواج تحمیلى و مصلحتى و شتابزده .
توجه به ظواهر و امور مادی .
ندادن نفقه و عدم تأمین نیازهاى مادی .
بیمارى هاى جسمانى و روانى . ( بیمارى هاى مسرى و عفونی)
اعتیاد به موادمخدر و الکل و کشیدن سیگار .
زندانى بودن زوج یا زوجه .
بى بند و بارى در معاشرت ها .
اختلالات عاطفى و شخصیت . ( مثل لجبازى و یکدندگى و غرور کاذب )
مصرف گرایى و تجمل گرایی .
عدم رعایت عدالت و انصاف .
بد بینى و سوءظن .
اختلاف زیاد زوجین از نظر سن و تحصیلات .
پائین بودن سن ازدواج .
عدم تناسب علاقه ها و رغبت ها .
عدم استقلال مالى و فکرى .
اشتغال زن در خارج از خانه بدون رضایت شوهر .
پیروى از آرزوها و استمرار برنامه هاى دوران تجرد .
تحقیر و تمسخر همسر .
بامداد شاهرود . صفحه 3 . شماره 1
1/9/1390