19 اردیبهشت ماه 1391 ، روز بزرگداشت شیخ کلینی
ثقهالاسلام کلینی ، رئیس المحدثین و یکی از شخصیتهای جهان اسلام بویژه تشیع است که حدود قرن سوم متولد شده است و از نظر گروهی از مورخان سال 255 ولادت یافته و سال 328 اوایل قرن 4 از دنیا رفت . وی بخشی از دوران امام حسن عسکری( ع ) را درک کرده و خاستگاه کلینی از نظر برخی شهر ری بوده و مدتی را نیز در قم به سر برده است .
اولین موضوعی که برای عالمان جهان بسیار مهم است کتاب « الکافی» است که در عرصه شخصیت کلینی میدرخشد . کلینی که حدود 75 سال عمر کرده است ، به نظر میرسد در حدود 45 سالگی به بعد شروع به نوشتن کتاب کافی کرده است . او کتابهای دیگری مانند « مصائبالائمه» ، « تعبیرالرویا» و ... نیز دارد . در هر صورت مهمترین اثری که او را جزو چهرههای درخشان بین شیعیان قرار داده ، کتاب گرانقدر الکافی است .
او علاوه بر این که محدث بوده ، فقیه و در دوران خودش مرجع شیعیان نیز بوده است . عالمانی چون شیخ طوسی او را عالمی گرانقدر معرفی کردهاند . نجاشی نیز که یکی از تراجم ( رجالنویسان ) است او را چهره شاخص و از اصحاب در ری و موثقترین افراد در حدیث دانسته است . از بزرگانی که ایشان را ستودهاند علامه محمدباقر مجلسی است که میگوید : حق این است که در میان علمای ما مانند کلینی یافت نمیشود .
شخصیت دیگری که او را ستوده ، شیخ عباس قمی است که میگوید : او پیشوای مومنین ، انسانی بزرگ و مروج مذهب در ایام غیبت است . علاوه بر محدثان شیعه ، گروهی از اهل سنت نیز او را ستودهاند و او را صاحب کتاب بزرگی میدانند ، ازجمله ابنحجر که میگوید : کلینی از عالمان بزرگ شیعه در دوران مختلف به حساب میآید و مروج مذهب امامیه است . درخصوص دانش مرحوم کلینی و علم و شخصیت او صحبتهای فراوانی است که علم او در فقه و دانشهای دیگر را نشان میدهد . آنچه مهمتر است ستایش درباره کتاب او است .
مهمترین اثر شیخ کلینی چیست؟
در واقع بهترین اثری که کلینی از خود باقی گذاشته ، کتاب بزرگ الکافی است . شیخ مفید که از عالمان بزرگ است میگوید : کافی از بزرگترین کتابها و پرفایدهترین کتب شیعه است . شهید اول نیز در این باره میفرماید : کتابی همپای کافی در حدیث نوشته نشده است .
صدرالمتالهین که از شارحان کتاب کافی است کتاب او را کتابی مهم دانسته که در بیان حقایق اهل بیت ( ع ) نوشته شده است . مرحوم فیض کاشانی نیز کتاب او را کاملترین و جامعترین کتابی میداند که در حوزه جمعآوری احادیث نوشته شده است .
علامه محمد باقر مجلسی ، از محدثین بزرگوار ، کتاب او را ضابطترین ، جامعترین و برترین کتاب در مذهب امامیه دانسته است . به عبارتی دیگر ، همه علمایی که این کتاب را خواندهاند ، آن را تایید کردهاند . به نظر میرسد آنچه به این کتاب ارزش داده ، جامعیت نسبی در این کتاب است . این کتاب تمام روایاتی را که در حوزه اصول و فروع وجود دارد ، بیان کرده است .